استفاده از دان پلت شده یکسری مزایا و یکسری معایب دارد که بسته به شرایط باید در مورد استفاده از آن تصمیم گرفت.
مزایای استفاده از دان پلت شده چیست؟
۱-مقدار دان مصرفی در هر وعده غذایی بیشتر است.پس پرنده با صرف انرژی کمتر، دان بیشتری دریافت می کند.
۲-راندمان گله افزایش پیدا می کند و گله سریع به وزن هدف می رسد.
۳-ضریب تبدیل بهبود پیدا می کند.پس به ازای هزینه کمتر گوشت بیشتری تولید می شود.
۴-اجزاء ریز ولی بسیار با ارزش غذا مانند ویتامین ها، اسید آمینه ها، ریز مغذی ها و … جدا از دان اصلی نیست.لذا پرنده همه را در هر بار دان خوردن دریافت می کند.پس در این حالت کمتر دچار کمبود شده ونیاز های آن به طور مناسبی برآورده می شود.
۵-زمان دان خوردن کاهش پیدا می کند.بنابراین می توان به گله استراحت و خاموشی بیشتری داد.در واقع استرس گله پایین خواهد آمد.در این شرایط هم وزن گیری بهتری خواهد داشت و هم سیستم ایمنی قویتری خواهد داشت پس کمتر دچار بیماری می شود.
۶-ضایعات غذا کاهش پیدا می کند بنابراین هزینه دان کمتر شده و پرورش پر سود تر خواهد بود.
۷-در حالت پلت پرنده قدرت انتخاب ندارد و همه چیز می خورد پس از همه مواد به طور یکسان تغذیه می کند.
۸-کاهش انتقال عوامل عفونی به مزرعه.یکی از مهمترین راه های انتقال عوامل بیماری زا از طریق دان است.در حالت پلت چون در مراحل آماده کردن آن از حرارت دادن و بخار دادن و ضد عفونی کردن استفاده می شود و در نهایت به صورت بسته بندی به مزرعه منتقل می شود. امکان آلوده شدن آن نسبت به شرایطی که دان به صورت آزاد به مزرعه منتقل می شود بسیار کمتر خواهد بود.پس کمک شایانی در کاهش آلودگی دان خواهد بود.
۹-حمل و نقل دان پلت در بسته بندی ها کم هزینه تر و ساده تر است و وقت کمتری می گیرد.
معایب استفاده از دان پلت شده چیست؟
۱-در دان پلت شده کانیبالیسم و خود خوری بیشتر می شود.
۲-در صورتی که مراحل عمل آوری آن درست انجام نشود ممکن است به طور مثال حرارت بیشتر از حد استاندارد به غذا بخورد و لذا مواد مغذی مهم آن مثل ویتامین ها از بین برود.
۳-استفاده از دان پلت شده حساسیت در برابر آسیت را زیاد می کند.
۴-در هنگام مصرف دان پلت شده مصرف آب بالاتر می رود.در نتیجه رطوبت بستر زیاد می شود بنابراین آمونیاک در سالن افزایش پیدا می کند و بدنبال آن بیماری ها تنفسی ممکن است در گله افزایش پیدا کند.
۵-دان پلت یک مقداری هزینه آن بالاتر است.البته این در ظاهر به این صورت است در ادامه توضیح داده خواهد شد که در مجموع باعث کاهش هزینه های پرورشی می شود.
در نهایت آیا با توجه به موارد ذکر شده در بالا استفاده از دان پلت شده خوب است یا نه؟
با توجه به ۹ مورد مزیت ذکر شده در مورد دان پلت استفاده از آن توصیه می شود.ولی باید یکسری اقداماتی را انجام داد تا معایب استفاده از دان پلت را به حداقل برسانیم.این اقدامات شامل موارد زیر می شود:
۱-باید برای کاهش خود خوری در گله در زمان استفاده از دان پلت برنامه داشته باشیم.که به صورت مفصل قبلاً در مورد آن در بحث راه کارهای کاهش خودخوری صحبت شده است.
۲-باید از کارخانه های معتبر و قابل اعتماد دان پلت را تهیه کرد تا از روند فرآوری آن اطمینان حاصل شود.تا در مورد حفظ کیفیت مواد مغذی دان دراثر حرارت مناسب اطمینان پیدا کنیم.و یا امروزه خیلی از مزارع پرورشی دستگاه های پلیت ساز کوچک مخصوص مزرعه های کوچک تهیه کرده اند و خود در مزرعه اقدام به تهیه دان پلیت می کنند.
۳-در استفاده از دان پلت شده همانگونه که ذکر شد خطر ایجاد آسیت در گله افزایش پیدا می کند.که می توان با کنترل وزن گیری گله بر طبق استاندارد سویه و تهویه مناسب و اکسیژن رسانی کافی به سالن پرورشی به راحتی از این حالت پیشگیری کرد.
۴-همانگونه که ذکر شد در مصرف دان پلت شده مصرف آب افزایش پیدا می کند و این باعث افزایش رطوبت بستر و کاهش کیفیت آن و افزایش آمونیاک می شود.که در این مورد هم به سادگی می توان با استفاده از تهویه های مناسب و هوادهی کافی از این حالت پیشگیری کرد.
۵-به غلط تصور می شود که دان پلت شده هزینه بیشتری برای پرورش دهنده دارد نسبت به دان آردی، در حالیکه این فقط در ظاهر به این شکل است.بنا به دلایی که در ادامه توضیح داده خواهد شد نه تنها دان پلت هزینه بیشتری برای پرورش دهنده ایجاد نمی کند بلکه باعث کاهش بسیار زیاد هزینه دان و پرورش می شود.وقتی از دان پلت شده استفاده می شودالف)پرت دان در سالن کمتر است بنابراین بیشتر دان به مصرف پرنده می رسد و باعث افزایش وزن پرنده می شود پس در مجموع باعث کاهش هزینه دان می شود.این مسئله در مورد پرورش بوقلمون که پرت دان زیادی دارد ارزش بیشتری پیدا می کند.ب)در دان آردی قسمت های با ارزش دان که میزان آن در دان بسیار کم است مانند ویتامین،مواد معدنی،اسید آمینه ها و … به صورت گرد خاک در مراحل انتقال دان به سالن به محیط اطراف پخش می شود.بنابراین پرورش دهنده مجبور است که هزینه بیشتری برای تامین نیاز های پرنده صرف کند بنابراین دوباره مشخص می شود که دان پلیت باعث صرفه جویی می شود.ج)در دان پلت آلودگی کمتر است پس هزینه کمتری جهت درمان گله می شود در نتیجه هزینه ها کاهش پیدا می کند.و… با تمام این توضیحات در نهایت ما توصیه می کنیم برای افزایش سود در پرورش از دان پلت شده استفاده شود البته با رعایت موارد توضیح داده شده تا معایب آن کاهش پیدا کند.
